Co łączy Cichą noc i Gdzie są kwiaty z tamtych lat? Oba utwory sprawiają wrażenie rdzennie polskich, chociaż polskie nie są. Komunałem stało się już stwierdzenie, że dobre tłumaczenie literackie powinno być przezroczyste. Przezroczyste – czyli jakie? Najczęstsza odpowiedź to: takie, które nie zdradza, że jest tłumaczeniem. Na przykład refren Murów Jacka Kaczmarskiego („Wyrwij murom…
Tłumaczenie ma znaczenie, część II: dlaczego warto mówić o przekładzie piosenek z musicali?
To jasne: w musicalu chodzi o muzykę. O popisy wokalne i taneczne. Nie da się jednak zrobić musicalu bez tekstu. Nawet w widowisku prawie zupełnie pozbawionym fabuły, jak choćby Cats, aktorzy muszą dostać słowa do wyśpiewania. Warstwa tekstowa jest tu równoprawnym budulcem, a jej jakość przekłada się bezpośrednio na jakość całego dzieła. W wielu…
Tłumaczenie ma znaczenie, część I: o roli tłumacza w kulturze
Romeo i Julia, Mały Książę, Odyseja, Biblia… Znamy, czytujemy – albo przynajmniej cytujemy. Ale kto z nas może pochwalić się lekturą Homera w oryginale? Kto potrafiłby podać nazwisko autora czytanej w dzieciństwie polskiej wersji Małego Księcia? I czy Bóg rzekł do Mojżesza – po polsku – „Jestem, który jestem”? Jesteśmy tak przyzwyczajeni do przekładów, że…